بررسی کمیت و کیفیت پسماندهای جامد تولیدی از آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی شهر بابل

زمینه و هدف: پسماندهای جامد آزمایشگاهی بخش مهمی از مواد زاید جامد شهری هر جامعه را تشکیل داده و حاوی عوامل میکروبی و شیمیایی بیماری‏زا و اشیای نوک تیز بوده که سلامت کارکنان، بیماران و مراجعه‏کنندگان به آزمایشگاه‏ها را در معرض خطر قرار می‏دهد . این مطالعه با هدف بررسی کمی و کیفی مواد زاید جامد تولیدی از آزمایشگاه‏های تشخیص پزشکی شهر بابل در سال 1389 صورت گرفته است . روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی، در آزمایشگاه‏های تشخیص پزشکی شهر بابل انجام گردید. در این بررسی، از 22 آزمایشگاه تشخیص پزشکی شهر بابل، 12 آزمایشگاه به صورت تصادفی طبقه‏ای انتخاب و از هر آزمایشگاه، کلیه مواد زاید جامد تولیدی، در 3 روز متوالی یک هفته، بر حسب کیفیت و پتانسیل خطرزایی به 4 گروه زباله‏های عفونی، زباله‏های شیمیایی سمی و خطرناک، اشیای نوک تیز و زباله‏های معمولی جداسازی شده و مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز فیزیکی و توزین اجزای زباله‏های معمولی مراکز منتخب بر حسب نوع پسماند با استفاده از ترازوی دیجیتالی انجام گردید. یافته‏ها: میانگین میزان پسماند جامد تولیدی از هر آزمایشگاه 75/193 کیلوگرم در ماه بوده که 67/38 درصد آن به زباله معمولی، 92/51 درصد به زباله عفونی، 64/4 درصد به زباله شیمیایی خطرناک و 77/4 درصد به زباله نوک‏تیز مربوط می‏گردد. در آنالیز فیزیکی زباله معمولی، میانگین درصد اجزای موجود شامل پسماند غذایی، کاغذ و کارتن، پلاستیک، شیشه، فلز و اجزای دیگر به ترتیب 5/37، 06/33، 4/25، 42/2، 21/1 و 41/0 بدست آمد. میزان کمینه و بیشینه پسماند جامد تولیدی به ترتیب 03/1 و50/16 کیلوگرم در روز و میانگین سرانه کل زباله به ازای هر مراجعه‏کننده 07/0 کیلوگرم در روز می‏باشد. نتیجه‏گیری : با توجه به میزان زیاد پسماندهای عفونی در آزمایشگاه‏های تشخیص پزشکی و با عنایت به خطرزایی این‏گونه مواد زاید، نظارت دقیق و مستمر بر نحوه مدیریت این‏گونه مواد زاید جهت تامین، حفظ و افزایش سطح سلامت کارکنان، بیماران و کلیه مراجعه‏کنندگان به آزمایشگاه ضروری خواهد بود.